Przewodnicy Warmia i Mazury, Olsztyn

Oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie istniejący od 1992 r. Muzeum znajduje się w zrekonstruowanym budynku dawnej redakcji „Gazety Olsztyńskiej”, organu ukazującego się od 1886 r. Prezentuje wystawy związane z historią Warmii, dziejami miasta, znanymi postaciami tych ziem oraz z samą „Gazetą Olsztyńską” – przede wszystkim jej wpływem na utrzymanie polskości w czasie trwania niemieckich rządów. W najniższej kondygnacji najczęściej prezentowane są zmienne wystawy etnograficzne, aktualnie fotografie „Drogą przez warmińską wieś”.

Najmłodszy, powstały w 2000 r., oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Znajduje się w pałacu z końca XIX w, a zbiory gromadzone są w dawnej wozowni. Wystawy prezentują owady oraz zwierzęta występujące w regionie m.in. żubra, żółwie błotne, orły. Atrakcją jest dwumetrowy sum. Na fotogramach ukazano także siedliska tych stworzeń.

Mieści się w dawnej siedzibie biskupów warmińskich, którzy przebywali tu od II pokoju toruńskiego do 1795 r. Duchowni doprowadzili do rozkwitu kulturalnego tego ośrodka. Muzeum Warmińskie zostało stworzone przez Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” w 1961 r. Dwa lata później stało się oddziałem Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Wystawy prezentują pamiątki związane z dawnymi mieszkańcami zamku, rzemiosło artystyczne, malarstwo religijne oraz wystawy zmienne. Atrakcją jest kaplica p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej oraz 600-letnie malowidła zamkowego krużganka.

Oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Gotycki zamek od drugiej połowy XVI w. był letnią biskupią rezydencją. Galeria znajduje się w południowej części czteroskrzydłowego gmachu. W dwóch dużych (400 m2 każda) salach wystawiana jest sztuka współczesna – od znanych mistrzów po dopiero wkraczających w świat artystyczny studentów. Ekspozycje ukazują pełen wachlarz dziedzin sztuki: grafikę, rzeźbę, malarstwo, instalacje i in.

Oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie powstały w dawnej rezydencji pałacowej przekształconej z XVI-wiecznego zameczku, przez burgrabiego Achacego Dohnę. Wystawa na I piętrze prezentuje pamiątki związane z Johannem Gottfriedem Herderem – filozofie, który urodził się i spędził młodość w Morągu. Inne ekspozycje pokazują XVII-wieczne malarstwo i grafikę holenderską, sztukę Prus Książęcych (XVI-XVIII w.), portrety członków pruskiej arystokracji (XVIII-XIX w.) oraz wnętrze mieszkalne pałacu (XVII-XIX w.).

Oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, powstały w 1945 r. w oparciu o ocalałe zbiory niemieckiego Heimatmuseum. Muzeum mieści się w części ratusza miejskiego, także w liczącej 46 m wieży, który został wzniesiony w 1936 r. Gromadzone są tu zbiory archeologiczne, artystyczno-historyczne, etnograficzne, numizmatyczne, przyrodnicze, kartograficzne oraz księgozbiór obejmujący starodruki. Stałe ekspozycje ukazują kulturę materialną i historię Mazurów. Wystawy czasowe poświęcone są zjawiskom występującym na Mazurach, które wynikały z wielokulturowości tego regionu.

Od 1975 r. oddział Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie (pod nazwą Muzeum Ziemi Mrągowskiej, od 1992 r. jako Muzeum w Mrągowie). Zajmujące ratusz miejski muzeum gromadzi pamiątki związane z przeszłością regionu, szczególnie Mrągowa i okolicy. W skład zbiorów wchodzą eksponaty archeologiczne, etnograficzne, numizmatyczne, historyczne, piśmiennicze oraz sztuka ludowa i współczesna. Stałe wystawy poświęcone są historii miasta, zwierzętom Pojezierza Mazurskiego, okolicom Mrągowa w pradziejach oraz mazurskiemu pisarzowi – Ernstowi Wiechertowi.